Zeytin Çeşitleri
Zeytin çeşitleri, ülkemiz zeytin üreten ülkeler arasında üretim açısından 4. Sırada yer alırken, zeytin ağacı varlığında 5. Sıradadır. Farklı bölgelerde oldukça çeşitli türde zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Zeytin çeşitleri ülkemizin her tarafında iklim ve toprak özellikleri bakımından oldukça fazladır. İri etli sofralık zeytin çeşitlerinden, yağ oranı yüksek yağlık zeytine kadar her biri özenle yetiştirilir.
Zeytinin hem yağından hem de meyvelerinden yararlanılır. Yöresel olarak da ün yapmış aranan zeytin çeşitleri vardır. Sizlerle belli başlı zeytin çeşitlerini paylaşmak istedik.
Zeytin çeşitleri nelerdir?
Edremit (Ayvalık): bu zeytin çeşidi yağı bakımında duyusal ve kimyasal özellikleri ilk sırada yer almaktadır. Genellikle yağlık zeytin olarak değerlendirilir. İyi bakılırsa, gelişimi güçlü olur. Zeytin ağacının meyveleri orta boydadır ve verimi oldukça iyidir. Soğuğa karşı kısmen dayanıklı yapıdadır. Çoğaltılması çelikle olur. Ege bölgesi, İzmir, Çanakkale, Antalya, Adana, Mardin gibi yörelerde yetiştirilir.
Büyük topak ulak: Genellikle Akdeniz bölgesinde yetiştirilir. Oldukça lezzetli bir eti vardır. Özellikle yeşil çizme zeytinde iyidir. Meyveleri iri olup, bakım şartlarını iyi olursa verimi de güzel olur. Kuraklık ve soğuğa karşı dayanıklıdır. Aşıyla çoğaltılır.
Çakır: İzmir'de ve civar bölgelerde yetiştirilen bir zeytin türüdür. Yağlık zeytin olmasına rağmen, yeşil zeytin olarak da kullanılır.
Orta büyüklükte olan meyvelerin tutunması güçlü olduğundan hasadı zor olur. Meyveler erken oluşur ve oldukça verimlidir. Çoğaltılması çelik ve aşıyla olur.
Çekişte: Ege bölgesinde yaygın şekilde yetiştirilen zeytin çeşididir. Genellikle yeşil kırma olarak kullanılır. İri meyveleri vardır ve bakımı iyi olursa düzenli ürün alınabilir. Soğuğa pek duyarlı olmayan zeytin, çelik ve aşıyla çoğaltılır.
Çelebi: Marmara bölgesinde yetiştirilen zeytin çeşididir. Oldukça iri meyveleri yeşil sofralık olarak kullanılır. Verim orta düzeydedir ve soğuğa karşı fazla duyarlı değildir. Çoğaltılması aşıyla olur.
Çilli: İzmir ve çevresinde yetiştirilen zeytin çeşididir. Çekirdekleri küçük, meyveleri etlidir. Yeşil spfralık zeytin olarak kullanılır. Aşıyla çoğaltılır ve soğuğa fazla duyarlı değildir. Ancak çoğaltılması biraz problemlidir.
Domat: Ege bölgesi zeytin çeşitlerinden biridir. Bakım koşulları iyi olursa, gelişimi iyi olur. Oldukça iri meyveleri olur. Erken meyveye yatan zeytin, soğuğa karşı duyarlıdır. Çoğaltılması aşılama ile yapılır.
Edincik su: bu zeytin çeşidi siyah sofralık olarak kullanılır. Yağ oranı düşük, su oranı ise yüksektir. İri meyveleri olan zeytinin verimi orta seviyededir. Ancak hasat edildiği zaman kolay berelenebilir. Çoğaltılması çelik ve aşıyla olur.
Eğriburun: Güney illerinde yetiştirilen zeytin çeşididir. Yeşil ve siyah sofralık olarak kullanılır. Küçük meyveleri vardır. Ancak verimi yüksektir. Dalları -7 derecede hasar görür. Çoğaltılması aşı ve çelikle yapılır.
Erkence: İzmir ilinde oldukça yaygın şekilde yetiştirilen yağlık zeytindir. Yağ özellikleri Çakırca zeytininden iyidir. Nemli yerlerde hurma oluşumu gerçekleşir. Bu sayede acılığı gider, hemen yenebilir. Orta irilikte meyveleri olan zeytinin verimi orta seviyededir. En büyük sorunu hasattan önce erken dökülür. Çoğaltma çelik ve aşıyla olur.
Gemlik: Marmara ve Ege bölgelerinde yetiştirilen zeytindir. Orta büyüklükte meyveleri olan zeytinin verimi orta seviyededir. Kısmen soğuğa dayanıklıdır. Çoğaltma çelikle yapılır.
Halhalı: Yeşil kırma olarak kullanılan bu zeytin türü genellikle Arap ülkelerinde ihraç edilir. Güneydoğu illerimizde üretimi yapılır. Aynı zamanda yağlık ve siyah sofralık olarak da kullanılır. Soğuğa fazla duyarlı bir tür değildir. Orta büyüklükte meyveleri bulunur. Çoğaltma aşı ve çelikle yapılır.
İzmir sofralık: İzmir ilinde yetişen zeytin çeşidinin meyveleri oldukça iridir. Verimi düşük olup, hasatta çabuk berelenir. Çoğaltma çelikle yapılır.
Kalembezi: Gaziantep ve çevresinde yetiştirilir. İrili karışık meyveleri olan zeytin yağlık olarak kullanılır. Bazen iklim koşullarına göre hurma olabilir. İri olanlar sofralık siyah zeytin olarak kullanılır. Kuraklık olursa verimi de az olur. Çelik ve aşıyla üretimi yapılır.
Kan çelebi: Meyvelerin olgunluğunda pembe kımızı renkte olur. Pembe olduğu zaman çizme zeytin olarak değerlendirilir. Yeşil sofralık şeklinde de kullanılır. Meyveleri oldukça iri olur. Soğuğa duyarlı olup, verimi iyidir ve çelikle çoğaltılır.
Görüldüğü gibi ülkemizde yetiştirilen çok sayıda zeytin çeşidi vardır. Bunların dışında Karamürsel su, Kilis yağlık, kiraz, manzanilla, memecik, memeli, Nizip yağlık, samanlı, sarı haşebi, sarı ulak, saurani, tavşan yüreği, uslu, yağ çelebi gibi farklı zeytin çeşitleri de bulunmaktadır. Her birinin kalitesi oldukça iyidir. İklim koşullarına uygun şekilde farklı bölgelerde yetiştirilir.
21.01.2024 13:21:09
Zeytin Çeşitleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
