Zeytin Budama Nasıl Yapılır?
24 Temmuz 2024

Zeytin Budama Nasıl Yapılır?

Zeytin Budama

Zeytin ağacı, dünyadaki en eski ağaçlardan biri olarak kabul edilir ve uzun ömrü nedeniyle "ölümsüz ağaç" olarak adlandırılır. Eğer zeytin ağaçlarına uygun bakım uygulanırsa, ömrünün her aşamasında verimliliğini devam ettirebilir. Bakım teknikleri arasında en önemlilerinden biri de zeytin budama işleminin yapılmasıdır. Budama, genel olarak ağacın tacında bulunan dal ve sürgünlerin kesilerek çıkarılması, uç alma ve eğilme gibi işlemleri içerir.

Zeytin Budama Neden Yapılmalıdır?

  • Ağaçların kısa sürede mahsule gelmesi ve daha uzun süre mahsul vermesini sağlamak için.
  • Ağaçlarda dengeli ve sağlam bir taç elde etmek ve bu durumu daha uzun süre korumak için.
  • Kök ve taç arasındaki dengeyi sağlamak ve bunu korumak için.
  • Zeytin ağacının tacındaki yaprak ve odun miktarını dengelemek, bunları etkileyecek odunların artmasına engel olmak için.
  • Ağaçların meyve ve sürgün verme işlevlerinin dengeli olmasını sağlamak için.
  • Yıllar arasındaki meyve veriminin dengesini sağlamak ve ürün alımının dengelenmesi için.
  • Mahsulün artması ve kalitenin yükseltilmesini sağlamak için.
Zeytin budama yapılmazsa, ağaçlarda şekil bozukluğu oluşur, sürgün gelişimi ve mahsul veriminde denge kaybolur. Bu nedenle ağaçta kuruma ve çalılık meydana gelir. Ağaçtaki bitki özsuyu dolaşımı bozulur, ürünlerin kalitesi ve miktarı beklenenden az olur.

Zeytin Budama Ne Zaman Yapılmalıdır?

Zeytin budama, her mevsimde yapılabilse de en doğru yaklaşım, ilkbaharda don tehlikesinin geçmesinden sonra, henüz sürgün büyümesi başlamadan yapılmasıdır. Her yıl hafif de olsa budama yapılması faydalıdır. Bu mümkün değilse, en az iki yılda bir yapılmalıdır. Bu durumda dolu yılın başlangıcında budama yapmak, yok yılındaki farkı azaltacaktır. Eğer budamayı 4-5 yılda bir yaparsanız, bu sert kesimlerin yapılmasına neden olur ve periyodisite artar. Ağaçlar zeytin dal kanserine yakalanmışsa, kanserli bölgelerin kesilmesi Temmuz veya Ağustos aylarında yapılmalıdır. Zeytin ağaçları dondan zarar gördüyse, bir yıl bekleyip ardından normal budama sürecinde dondan zarar gören dallar ve sürgünler çıkarılmalıdır.

Zeytin Budama Sırasında Nelere Dikkat Edilmeli?

Budama yaparken zeytin ağaçlarında yara yüzeyi açılmamasına dikkat edilmelidir. Özellikle kalın dallar kesilirken, kabukların sıyrılmaması gerekir. Önce yük alma işlemi yapılarak, bu duruma engel olunabilir.

Zeytin ağaçlarında zeytin dal kanseri hastalığı varsa, kullanılan budama aletlerini ağaçtan ağaca geçirirken %5 oranlık göztaşı eriyiğine, çamaşır suyuna ya da alevden geçirmeye çalışın. Bu sayede aletler dezenfekte edilmiş olur.

Zeytin budama sırasında, ağaçta kökten alınan suyun yeterli olacağı ve güneşten en iyi şekilde yararlanacağı şekilde taç hacmi oluşturulmalıdır. Bunun için yeni dikilecek zeytin fidanlarını tek gövdeli yaparak, topraktan yaklaşık 50 cm yüksekliğe çıkmış sürgünlerde uç alma yapılmalıdır. Ancak fidanın doruk dalı kesinlikle kesilmemelidir. Şekil budaması yapılan genç ağaçlarda ve verimli yaşlı ağaçlarda, 0.7-1 metre yüksekliğindeki gövdeden farklı yönlere çıkmış 3-4 ana dalın olmasına özen gösterilmelidir. Zeytin ağaçlarının tacında en yüksek düzeyde güneşlenmenin olacağı şekilde yaprak ve odun miktarının dengelenmesi gerekir.

Ağaçlarda oluşacak yara yerinin kolay kapanması, havanın soğuk ve sıcağından korunması, zararlılardan ve hastalıklardan korunması için budamadan sonra bordo bulamacı kullanılarak ilaçlama yapılmalıdır. Bordo bulamacı zeytin ağaçlarına su yürütmeden evvel %2 oranında, su yürüdükten sonra %1 oranında olmalıdır. Ağaçların çiçeklenme döneminde ise ilaçlama yapılmamalıdır.

Kalın dallar kesildiğinde, yüzeylere 3 bölüm bitkisel katran ve 1 bölüm göztaşı sürülmelidir. Aksi halde yara yerlerinin kapanması zor olur ve daha sonradan kurumalar meydana gelir.

Zeytin budama sonrasında kalan budama artıkları, malçlama denen işlem sayesinde ağaca geri kazandırılmalıdır. Bu işlem, kalın talaş şeklindeki artıkların ağaç altına serilmesiyle yapılır. Bu, topraktan su kaybını azaltır ve aynı zamanda toprağa organik madde sağlar. Yapraklar toprağı tamamen örterse, bu bölgede yabani ot çıkması da engellenir. Budama artıklarının bir kısmı ise filizkıran zararlısı için tuzak olarak da kullanılabilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

İcâbi

24 Temmuz 2024 Çarşamba

Zeytin ağaçlarına budama yapmadığım zamanlarda meyve verimi ve kalitesinde ciddi düşüşler yaşadım. Sizce bu sorunların kaynağı budama eksikliği olabilir mi? Ayrıca, budama mevsimi konusunda daha net bilgi verebilir misiniz? Hangi aylar en uygunudur?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba İcâbi,

Zeytin ağaçlarında budama yapmadığınızda meyve verimi ve kalitesinde yaşadığınız düşüşler, budama eksikliğinden kaynaklanabilir. Budama, ağacın daha iyi hava alıp güneş ışığından daha fazla faydalanmasını sağlayarak meyve verimini ve kalitesini artırır. Ayrıca, budama sayesinden hastalıklı dalları uzaklaştırıp, bitkinin genel sağlığını koruyabilirsiniz.

Budama mevsimi konusunda, genellikle hasattan hemen sonra, yani sonbahar sonunda ya da kış başında budama yapılması tavsiye edilir. Ancak, bölgenizdeki iklim şartlarına bağlı olarak en uygun zaman dilimini belirlemek için yerel tarım uzmanlarından ya da ziraat mühendislerinden detaya inen bilgi almanız faydalı olabilir.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Zeytin Yağı Zayıflatır mı?

Zeytin Yağı Zayıflatır mı?

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Zeytin Çiçeği Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Zeytin Çiçeği Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Limon Zeytinyağı Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Limon Zeytinyağı Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Zeytinyağı Çeşitleri Nelerdir?

Zeytinyağı Çeşitleri Nelerdir?

Zeytin Tohumu Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Zeytin Tohumu Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Zeytin Budama Nasıl Yapılır?

Zeytin Budama Nasıl Yapılır?

Güncel

Zeytinyağlı Bakla Tarifi ve Malzemeleri

Zeytinyağlı Bakla Tarifi ve Malzemeleri

Güncel

Çizik Yeşil Zeytin Nasıl Yapılır?

Çizik Yeşil Zeytin Nasıl Yapılır?